به نقل از «مهر»

مدعیان دیانت از آثار مذهبی حمایت معنوی نمی‌کنند/ تئاتر لطمه دید

تاریخ انتشار: ۱۳ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۴۸۱۶۹

داود فتحعلی‌بیگی نویسنده و کارگردان نمایش «در و گبر و یک قرص نان» که این روزها در سالن چهارسوی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه است، درباره وضعیت اجرای این اثر نمایشی به خبرنگار مهر گفت: ما نمایش «در و گبر و یک قرص نان» را پیش از این با ۲ اجرا در چهل و یکمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر روی صحنه بردیم و از ۳۰ بهمن اجرای عمومی اثر را آغاز کردیم و قرار است طبق قرارداد ۲۰ اجرا داشته باشیم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بر این اساس تا ۲۰ اسفند نمایش را روی صحنه می‌بریم مگر اینکه اتفاق خاصی رخ دهد.

وی تصریح کرد: نهادهایی که خیلی ادعای مذهبی دارند هیچ تره‌ای برای نمایش «در و گبر و یک قرص نان» خورد نکردند. ما نمی‌گوییم از ما حمایت مادی داشته باشند بلکه هدف‌مان حمایت معنوی است ولی کسانی که ادعای دیانت دارند به تماشای کار ننشسته‌اند. این افراد فقط می‌گویند چرا هنرمندان کار مذهبی نمی‌کنند. الزاما نباید فریاد زد که کار مذهبی می‌کنیم. هر هنرمندی که در اثر خود به موضوع انسانیت بپردازد کار مذهبی انجام داده است.

فتحعلی‌بیگی درباره موضوع نمایش خود، توضیح داد: ما از منظر رأفت امام رضا (ع) و رحمت دینی به قضایا نگاه کردیم و قصه نمایش را شکل دادیم. موضوع گذشت، رأفت و محبت موضوعی اجتماعی است که ممکن است هر روز و حتی در حال حاضر در جامعه با آن مواجه شویم. وقتی در جایی گذشت، رأفت و محبت دیده شود می‌تواند موجب عبرت گرفتن شود.

این هنرمند با سابقه تئاتر درباره روند تولید نمایش «در و گبر و یک قرص نان» با توجه به شرایط اقتصادی موجود، یادآور شد: اگر حمایت مالی جشنواره تئاتر فجر نبود این اثر نمایشی تولید نمی‌شد. هزینه‌ها خیلی بالاست. ظاهر قضیه این است که نمایش ما صحنه‌ای ساده دارد اما ساخت همین صحنه کلی هزینه داشته است. بابت لباس بازیگران نیز حداقل بین یک تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان هزینه شده است. تازه دستمزد بازیگران هم یک طرف. دیگر با دستمزدهای ۴ یا ۵ سال پیش نمی‌توان یک گروه را اداره کرد. به طور کلی تولید تئاتر بسیار پرهزینه است.

وی درباره وضعیتی که برای اجرای آثار تئاتری در شرایط اجتماعی چند ماه اخیر ایجاد شده است، تصریح کرد: در این وضعیت خود تئاتر لطمه خورده است. شرایط به گونه‌ای رقم خورده که گویی تئاتر دیدن کاری قبیح است. در شرایطی که ایجاد شد و برخی به تحریم تئاتر پرداختند، تعطیل کردن تئاتر اتفاق افتاد و در این وضعیت هر کسی که بخواهد کار کند کارش خیلی سخت است.

فتحعلی‌بیگی اظهار کرد: افرادی که تئاتر را تحریم کردند می‌توانستند به جای این کار به تولید و اجرای آثار مردم‌گرا که مبلغ عدالت، مساوات اجتماعی و گذشت و انسانیت است، بپردازند که بسیار هم تأثیرگذار است.

کارگردان نمایش «در و گبر و یک قرص نان» در پایان سخنان خود گفت: تماشاگرانی که به تماشای نمایش نشستند اظهارنظرهای مثبت و حتی فراتر از مثبت از اجرا داشتند. فردی که به گفته خود، تعلق خاطری به تئاتر مذهبی نداشته با تماشای این اثر به تزکیه نفس رسیده است. مخاطبانی که نمایش را دیده‌اند ارتباط خوبی با کار برقرار کرده‌اند زیرا در کار تبلیغ انسانیت و نوع‌دوستی را می‌بینند.

نمایش «در و گبر و یک قرص نان» با حضور (به ترتیب ورود به صحنه) حمیدرضا معدنکن، امیر آزاد روستا، مژگان رضاخانی، محمد رمضانی، کیانوش حاتمی، ساغر نوروزی، محمد حاج محمدی، مصطفی خدابنده‌لو، علی صابر، آرش اعظمی، ثنا آزادروستا، امیرعلی بهاری، (مردم شهر) آرش اعظمی، محمدمهدی بیاتی، مهدی آبزن، فرنوش غلامیان، لیلا صید، محمدمتین حضرتی، شهاب کاکاوند، ساعت ۱۹ در سالن چهارسوی مجموعه تئاتر شهر روی صحنه می‌رود.

عکس از کیارش مسیبی است.

کد خبر 5723321 فریبرز دارایی

منبع: مهر

کلیدواژه: داود فتحعلی بیگی کارگردان تئاتر بازیگر تئاتر نمایشنامه نویس نمایش آیینی تئاتر شهر تالار چهارسو هنرمندان تئاتر تئاتر ایران جشنواره فیلم 100 خانه هنرمندان ایران تئاتر ایران نمایشگاه رصتا فیلم کوتاه هنرمندان تئاتر سریال ایرانی بازیگر سینما کارگردان تئاتر سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر ساترا سازمان سینمایی سوره شبکه نمایش خانگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان انیمیشن روی صحنه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۴۸۱۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«شهر آفتاب مهتاب» اتفاقی آوانگارد در تئاتر دهه ۴۰

به گزارش خبرگزاری مهر، نهمین برنامه از سلسله جلسات نمایش فیلم تئاترهای شاخص با همکاری مشترک انجمن صنفی منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر و سینماتک خانه هنرمندان ایران، چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۳، به نمایش فیلم تئاتر «شهر آفتاب مهتاب» به نویسندگی علی حاتمی و کارگردانی عباس جوانمرد (محصول ۱۳۴۵) اختصاص داشت.

پس از نمایش این فیلم تئاتر، نشست نقد و بررسی آن با حضور عباس غفاری (میزبان) و سیدمحسن حسن‌زاده (منتقد تئاتر) برگزار شد.

عباس غفاری در این برنامه گفت: این نمایش جز اولین تجربیات علی حاتمی در ادبیات فارسی و شعر کهن است. او در ادامه نیز در آثار دیگر چنین تلاشی را پی می‌گیرد و آثار مهمی را خلق می‌کند. «شهر آفتاب مهتاب» از جمله آثاری است که فقط برای ضبط تلویزیونی آماده شده و روی صحنه نرفته است.

سیدمحسن حسن‌زاده در ادامه این برنامه گفت: اگر بخواهیم درباره این نمایش صحبت کنیم باید در ۲ سطر بگویم که این اثر اتفاق بزرگ و سترگی در تاریخ نمایش ما است. زیرا پیشنهاد جدیدی در متن و کار گروهی در آن اتفاق می‌افتاد. البته اگر بخواهیم تنها با دیدن این نمایش، گروه هنر ملی را قضاوت کنیم، کم لطفی کرده‌ایم. زیرا این اثر تنها یکی از تجربیات گروه هنر ملی و از پیشنهادات آقای جوانمرد در آن زمان بوده است. در حقیقت پیشینه تشکیل گروه هنر ملی که به میانه دهه سی بر می‌گردد، اهمیت بیشتری دارد. زیرا اگر به این اتفاق از منظر تاریخی نگاه کنیم، باید بگوییم آنها در آن زمان پیشنهاد جدید، بدیع و حتی آوانگاردی را اراdه کرده‌اند و از همین رو باید مورد توجه قرار گیرند.

وی افزود: لازم است بگویم که شرایط هنرهای نمایشی ما تا پیش از سال ۳۲، خیلی نمود و گستردگی نداشته است. به هر حال همه این شکل از فعالیت‌ها در خیابان لاله‌زار و در تئاتر فردوسی، تئاتر دهقان و تماشاخانه‌های کوچکی چون تئاتر نصر با متون غربی و ترجمه شده‌ای که معمولا خود مرحوم نوشین (به عنوان چهره شاخص آن عصر که تئاتر فردوسی را پایه‌گذاری می‌کند)، آنها را آماده می‌کرده، جریان داشته است. بنابراین تمام آنچه که از آن زمان به ما ارث رسیده است، متون غربی ترجمه شده‌ای است که پیشنهاد اجرایی به آن صورت نداشته است. شاید بتوان گفت که متون ادبی هستند که انگار برای اجرا رفتن ترجمه نشده‌اند. آقای جوانمرد در مصاحبه‌ای می‌گوید: «نوشین خودش واژه‌ها را کمی صیقل می‌داد و باتوجه به تجربه و آگاهی که داشت آماده می‌کرد که در زبان بازیگر بگردد تا بتواند واژگان را به صورتی ادا کند که آن طمطراق و عصا قورت داده‌گی که آن زمان روی صحنه در بازی بازیگران نمود داشته، کمتر شود. البته او نیز به اینکه متون غربی مرجع اصلی فعالیت هنرهای نمایشی ماست، اعتقاد داشته است.» با این همه این اتفاق تا بعد از کودتای ۲۸ مرداد ادامه پیدا می‌کند.

این منتقد تئاتر در ادامه بیان کرد: بعد از کودتای ۲۸ مرداد با آتش کشیدن تئاتر سعدی و تعطیلی کلی هنرهای نمایشی در آن مقطع زمانی، جمع کوچکی به صورت اتفاقی در منزل شاهین سرکیسیان جمع می‌شوند. اکثر این افراد در آن زمان هنرجویان هنرستان هنرپیشگی بودند که از بد اتفاق به کودتای ۲۸ مرداد برخورد کرده و تمام آموخته‌های آن‌ها بی‌ثمر و بی‌نتیجه مانده بود. در حالی که عطش کار کردن و تجربه کردن را داشتند. عباس جوانمرد، علی نصیریان، فهیمه راستکار، جمشید لایق، اسماعیل داورفر، خجسته کیا تعدادی از افراد حاضر در آن جمع بودند. وقتی امروز ما به تجربیات و اتفاقاتی که در آن منزل از سر گذرانده می‌شود، نگاه می‌کنیم، می‌توانیم بگوییم که آنجا یکی از جایگاه‌ها و پایگاه‌هایی است که بسیار در تاریخ هنرهای نمایشی ما اثرگذار است. زیرا از دل آن پیشنهادهایی بیرون آمده و اجرایی می‌شود که بعدها مشخصا می‌تواند اثرگذار باشد و جریانی را در هنر تئاتر ایجاد کند.

حسن‌زاده در ادامه گفت: آنچه که از عباس جوانمرد نقل می‌شود و ما به استناد آن می‌توانیم به واژگانی چون تئاتر مردمی و ملی برسیم؛ سال‌هاست بر سر زبان‌ها بوده و از سوی دولت‌های مختلف با آن بازی می‌شود تا به تعریفی برسند ولی اساسا شاید رسیدن به یک تعریف بزرگ‌ترین اشتباهی است که در این زمینه در حال رخ دادن است. در واقع این واژگان ماحصل تلاشی است که در این چند سال در منزل شاهین سرکیسیان اتفاق می‌افتد. البته شاهین سرکیسیان هم بسیار به متون غربی اعتقاد داشته است و از همین رو شروع به کار کردن این متون می‌کند اما آنها جایی برای اراdه آنچه که تجربه کرده‌اندT ندارند. بنابراین همان منزل کوچکی را که در خیابان رشت با مادر خود زندگی می‌کند، تبدیل به محفل تمرین، گعده و گفت‌وگو و صحبت می‌کند. اما این تجربیات بی‌نتیجه بوده و به صحنه ختم نمی‌شود.

وی ادامه داد: عباس جوانمرد، به این پیشنهاد فکر کرده و به سراغ یکی از متون هدایت می‌رود و متن داستان «درد و دل‌های آ میز یدالله» را تبدیل به نمایشنامه «محلل» کرده و آن را با علی نصیریان شروع به تمرین می‌کنند. در حقیقت در آنجا این تلنگر که ما در متن نمایشی به زبان جدیدی برسیم که بتواند با گستره بیشتری از مردم عادی ارتباط برقرار کند، زده می‌شود. بنابراین تلاش برای رسیدن به این زبان در مقابل زبان ترجمه‌ای که در آن زمان وجود داشته، نقطه‌ای می‌شود که تحول اولیه را ایجاد می‌کند.

وی افزود: عباس جوانمرد می‌گوید که برای رسیدن به این زبان و در حین تمرین‌ها، با علی نصیریان به مناطق جنوب شهر می‌رفتند تا ببینند که مردم عادی چطور صحبت می‌کنند و متوجه شوند که چطور می‌شود آنها را به کلام نمایشی یا دیالوگ درآورد. در نهایت فرجام این اتفاق تبدیل به اجرایی می‌شود که به دعوت مرحوم خانلری در دانشگاه تهران روی صحنه می‌آید. جوانمرد می‌گوید وقتی اجرا تمام شد، کل سالن فردوسی دانشگاه تهران در حیرت فرو رفته بود. چون آن مراسم مربوط به بزرگداشت صادق هدایت بود و قسمتی از آن به اجرای متن «محلل» اختصاص داشت. جوانمرد می‌گوید بعد از این سکوت، وقتی نور روی ما آمد، تماشاگران بدون درنگ ایستادند و شروع به تشویق ما کردند. حتی آقای سرکیسیان هم بعد از دیدن این تشویق باور کرد که ما می‌توانیم به سراغ زبان و کاراکترهای دیگری در متون نمایشی خود برویم.

این منتقد تئاتر در پایان صحبت‌هایش بیان کرد: آنها در موقعیتی این کار را انجام می‌دهند که هیچ پیشنهاد جدید و زبان متفاوتی غیر از آن زبان ترجمه‌ای روی صحنه نرفته بوده است. به این ترتیب روشنفکران آن زمان ناگهان با شکل تازه‌ای از اجرا و زبان مواجه می‌شوند. در واقع این نقطه شروعی بوده است که علی نصیریان و عباس جوانمرد تصمیم می‌گیرند تا فاز خود را از گروهی که سرکیسیان دور خود جمع کرده بود، جدا کنند و روی نمایش‌هایی کار کنند که قرار است تصویری از جامعه و مردمان خودشان ارایه دهد. این جسارت در آن مقطع زمانی به قدری اهمیت داشته است که باید بگویم شاید همین اتفاق سبب شده تا ما به مرور زمان با نمایشنامه‌نویسان و گروه‌هایی مواجه شویم که از دل این تجربه اعتقاد پیدا کردند که می‌شود اتفاق دیگری را رقم زد.

کد خبر 6095470